Szachy na Warmii i Mazurach 1946-1949

1945


Kolejarze byli pierwszymi, którzy przyjechali do Olsztyna po wyzwoleniu miasta w 1945 roku.
Wśród nich było sporo szachistów. Grano najpierw w mieszkaniu Pana Wincentego Sempioła, wkrótce życie szachowe zaczęło "kipieć" w mieszkaniu Państwa Jadwigi i Stanisława Leokajtis, przy ul. Limanowskiego 23. Grano dzien i noc, szczególnie od piątku do poniedziałku rano. Jeden pokój zawsze był do dyspozycji szachistów. Zawsze była atmosfera rodzinna - życzliwość, uśmiech, sympatia, dobre słowo, i zawsze gorąca herbatka, ciasteczka, i tak przez kilkanaście lat. Stara gwardia zawsze mile wspomina tamte czasy.

1946


Gdy mieszkanie Państwa Leokajtis zaczynało być za ciasne dla wszystkich chętnych, grano w małym baraczku przy dawnym Dworcu Gł., potem w świetlicy, przy ul. Patryzantów 46, naprzeciw dworca (obecnie w tym miejscu jest rondo). Tam też 16 listopada powstała Sekcja Szachowa ZZK Olsztyn, przy Węźle PKP Olsztyn.

Założycielami byli:
Leokajtis Jadwiga
Leokajtis Stanisław
Katarzyński Jan
Brożyński Lucjan
Sempioł Wincenty
Tadrowski Franciszek
Fogler Wacław.

Do Pana Stanisława przyjeżdżali szachiści z miast województwa, po porady i instrukcje, w celu założenia sekcji szachowej. Często Pan Stanisław wyjeżdżał w teren, później z Borkowskim Henrykiem, który "dawał" symultany. Pan Stanisław przed wojną zdobyl mistrzostwo Łap, a Pani Jadwiga była czołową szachistką Polski, i silnym punktem drużyny ZZK, w rozgrywkach o II ligę.

1947


18 marca rozpoczął się pierwszy powojenny turniej szachowy, o mistrzostwo klubu ZZK.

1. Brożyński Lucjan 12,5 pkt z 14
2. Tadrowski Franciszek 11,5
3. Katarzyński Jan 10,5
4. Sempioł Wincenty 10,5
5. Świetlikowski Ryszard 9,5
6. Leokajtis Stanisław 9,5
7. Bezubik Józef 7,5
8. Leokajtis Jadwiga 7
9. Szybiński Jan 7
10.Pancewicz Zdzisław 5
11.Prystrom Jan 5
12.Jesionowski Zbigniew 4,5
13.Linow Aleksander 2
14.Grabowski Henryk 2
15.Trawiński 1 (wygrana z Brożyńskim!)

Jesienią przyjeżdża do Olsztyna Borkowski Henryk z Łotwy, wychowanek radzieckiej szkoły szachowej, który pobierał "lekcje" u arcymistrzów, najlepszy powojenny szachista. Początkowo występował pod nazwiskiem Kołomecki. Powstaje kilka sekcji szachowych w Olsztynie (brak danych). Rozgrywane są mecze towarzyskie (brak danych).

1948


Styczeń

Powstaje Sekcja Szachowa przy "Społem": Spółdzielczy Klub Sportowy. Założycielami - Schels Adam, Ziółkowski.
Borkowski Henryk "daje" symultanę w mowoutworzonej sekcji - 12 wygranych i 1 remis.

Luty

Mecz towarzyski w lokalu ZZK - SKS-ZZK 4:2 .
Na pierwszym miejscu Spółdzielcy:
Schels - Borkowski 0:1
Gerlecki - Zienkiewicz 1:0
Główczyk - Świetlikowski 1:0
Załoga - Katarzyński 0:1
Kamiński - Tadrowski 0:1
Suess -Leokajtis St. 1:0
Rewanż w świetlicy Spółdzielców przy Al. Wojska Polskiego:
ZZK-SKS 4,5:1,5
Borkowski - Hoppe 1:0
Brożyński - Schels 1:0
Katarzyński - Główczyk 0,5:0,5
Leokajtis St. - Leszkiewicz 1:0
Świetlikowski - Załoga 0:1
Sempioł - Kamiński 1:0

Maj

Olsztyn - pierwszy międzyokręgowy mecz.

ZZK Olsztyn-ZZK Białystok 7:3 (grano mecz i rewanż)
Borkowski - Cylwik 2:0
Brożyński - Zińczuk I 1:1 dwa remisy
Katarzyński - Zińczuk II 1:0
Świetlikowski - Mazur 1:0
Leokajtis St. - Cywiński 2:0

Białystok

ZZK Bialystok-ZZK Olsztyn 6,5:7,5
Cylwik - Borkowski 0:2
Zińczuk I -Brożyński 1:1 dwa remisy
Mazur - Leokajtis,St. 1:1
Górski -Katarzyński 0:2
Zińczuk II - Świetlikowski 1,5:0,5
Kizińczak - Sempioł 1:1
Cywiński - Loekajtis J. 2:0

Jesień

Ostróda

ZZK Ostróda-ZZK Olsztyn 0:6
Wygrali; Borkowski, Katarzyński, Świetlikowski, Sempioł, Leokajtis Stanisław i Jadwiga.

Szczytno

Zjednoczenie Szczytno-ZZK Olsztyn 4,5:5,5 (mecz i rewanż)
Gauze jr - Borkowski 0:2
Zasłonka - Brożyński 1:1
Budzyński - Katarzyński 1:1
Gauze dr - Leokajtis St. 1:1
Staniszewski - Sempioł 1,5:0,5

Lokal SKS

SKS Olsztyn-ZZK Olsztyn 2,5:3,5
Hoppe - Borkowski 0,5:0,5
Schels -Brożyński 1:0
Kamiński - Leokajtis St. 1:0
Gerlecki - Tadrowski 0:1
Suess - Świetlikowski 0:1
Główczyk - Sempioł 0:1

Borkowski Henryk uczestniczy w turnieju kadry Polski, przygotowującej się na mecz z Węgrami, zajmując 5-te miejsce.

Wrocław

Borkowski Henryk gra w drużynowych mistrzostwach Polski w drużynie Białegostoku na 2-ej szachownicy, i zajmuje 2-gie miejsce na swej szachownicy, uzyskując doskonały wynik 8,5 z 11, Białystok zajął 11-te miejsce na 12 drużyn.

Powstaje Zarząd Sekcji Szachowej ZZK Olsztyn:

Prezes: Leokajtis Stanisław
Sekretarz: Katarzyński Jan
Skarbnik: Tadrowski Franciszek
Gospodarz: Zienkiewicz Jan
Szkolenie: Borkowski Henryk - kącik szachowy w "Gazecie Olsztyńskiej".

Powstaje KS Zryw - z sekcją szachową (brak danych)

Z inicjatywy ZZK i udziałem Szkolnego Klubu Sportowego przy Liceum Komunikacji, SKS - powstaje Okręgowy Olsztyński Związek Szachowy, z siedzibą przy ul. Partyzantów 46:

Prezes - Leokajtis Stanisław
Viceprezes -Schels Adam
Sekretarz - Markun Ryszard
Skarbnik - Borkowski Henryk
Przewodniczący Komisji Technicznej - Brożyński Lucjan

W Olsztynie jest zarejestrowanych 6 sekcji szachowych i 91 szachistów.

W nieoficjalnym meczu o mistrzostwo miasta Olsztyn wygrywa Borkowski z przedwojennym mistrzem Olsztyna:
Borkowski Henryk - Bieńkowski Józef 6,5:1,5 .

Szkolny Klub Sportowy przy Liceum Komunikacji, rozpoczyna turniej o mistrzostwo klubu.

Wrocław

Turniej międzyokręgowy

Grają Borkowski Henryk (wyróżniony) i Katarzyński Jan.

1949


Mistrzostwo województwa:

1. Borkowski Henryk

Mistrzostwo miasta Olsztyna:

1. Borkowski Henryk 100% wynik!
2. Brożyński Lucjan
3. Bieńkowski Józef
4. Katarzyński Jan
5. Wodziński Andrzej
6. Suess
7. Hoppe Alfons

W eliminacjach i półfinałach grało łącznie ok. 60 szachistów !
Z eliminacji do finału zakwalifikowali się: Anioł Ryszard, Kalinowski, Sempioł Wincenty, Szybiński, Wiśniewski, Wodziński Andrzej.

Drużynowe Mistrzostwo Województwa:

1. Spójnia Szczytno
2. Kolejarz Olsztyn (przegrał ze Szczytnem 1:5 !!!)
3. Społem Olsztyn
4. Liceum Komunikacyjne
5. Związkowiec Olsztyn

Mistrzostwo KS Gwardia:

1. Nartowski 20 pkt
2. Wiśniewski 19
3. Chomicz 18
4. Dobrzański 17,5
grało 31 szachistów !

Mistrzostwo Sekcji Sachowej przy Liceum Komunikacji Olsztyn

1. Markun Ryszard
2. Starkowski Ryszard
3. Jaremkiewicz
4. Łapiński
5. Torebko Henryk
grało 10 szachistów.

Mistrzostwo Spółdzielczego KS:

1. Główczyk Zygmunt 9 (11)
2. Schels Adam 7,5
3. Hoppe Alfons 7
4. Kamiński Franciszek 7
grało 12 szachistów.

Mistrzostwo koła ZZK Olsztyn

2 powojenny turniej:
1. Borkowski Henryk 13 pkt /100%
2. Zienkiewicz Jan 11
3. Barg Władysław 10
4. Brożyński Lucjan 10
5. Katarzyński Jan 9
6. Leokajtis Stanisław 9
7. Tadrowski Franciszek 7
8. Świetlikowski Ryszard 5
9. Sempioł Wincenty 4
10. Leokajtis Jadwiga 4
11. Bezubik Józef 3
12. Szybiński Jan 3
13. Piłko Czesław 2
14. Krępa Stanisław 1.

Oto charakterystyczny zapis z tego turnieju z "Gazety Olsztyńskiej".
11 bm. w lokalu ZZK przy ul. Partyzantów 46, rozpoczął się turniej kwalifikacyjny szachistów koła ZZK. W turnieju bierze udział Borkowski Henryk, utalentowany szachista, wyróżniony w turnieju międzyokręgowym we Wrocławiu, Brożyński,L. mistrz koła Olsztyn, wicemistrz Katarzyński J., młody, zdolny, obiecujący szachista, Zienkiewicz.J., rutynowany zawodnik, Leokajtis Stanisław mistrz Łap, Tadrowski F., czołowy gracz drużyny, Leokajtis Jadwiga, utalentowana szachistka, która w krajowej konkurencji kobiet z pewnością nie znalazłaby sobie równej przeciwniczki, Świetlikowski R., reprezentacyjny gracz drużyny ZZK i wreszcie Sempioł W. W V-ej rundzie turnieju szachowego koła ZZK Borkowski po zaciętej walce wygrywa z Leokajtis St., Katarzyński z Krępą, Brożyński po zdobyciu figury w debiucie z Bargiem, Zienkiewicz po uporczywej walce z Leokajtis J., Piłko z Bezubikiem, i Szybiński z Sempiołem, którego w turnieju przeladuje dziwny pech, gdyż grając nawet ze słabszymi od siebie przeciwnikami, nie zdobył dotychczas żadnego punktu. W VI rundzie turnieju szachowego koła ZZK padły następujące wyniki: Borkowski po uzyskaniu materialnej przewagi, wygrał z Szybińskim, Brożyński w precyzyjnej grze końcowej z Leokajtisem St,. Zienkiewicz po zdobyciu figury w debiucie z Katarzyńskim, Barg z Krępą, Świetlikowski po uzyskaniu przewagi pozycyjnej z Bezubikiem, i wreszcie Sempioł z Piłko.

Poznań

Indywidualne Mistrzostwa Polski - Finał

Borkowski Henryk zajmuje 5 miejsce! Uzyskując 9 pkt z 16: +5 - 3 =8,
po świetnym finiszu 5,5 z 7 ! (norma mistrzowska wynosiła 10 pkt).

Warszawa
Półfinał Mistrzostw Polski

1. Borkowski Henryk 6 pkt z 7.
Przeciwnikami Borkowskiego byli zawodnicy, którzy w następnych latach stanowili elitę polskich szachistów.
W komentarzach do zawodów w Warszawie i Poznaniu znalazły się słowa uznania dla stylu gry i przygotowania teoretycznego Henryka Borkowskiego, który grał zdrowo, z dużym zrozumieniem pozycji, zmierzając prosto do celu bez wikłania się w zbędne komplikacje. Partia ze Szpotańskim została uznana za jedną z najlepszych partii turnieju w Warszawie.

Mistrzostwo Polski Kobiet

Jadwiga Leokajtis zajmuje 5 miejsce!

Mistrzostwo ZS Ogniwo

(poprzednio Spójnia)
1. Prażmo Tadeusz 12 pkt /100%
2. Bartnicki Tadeusz 10,5
3. Mirecki Józef 10
4. Wyszomirski Ryszard 7
5. Urbanowicz 6
6. Stempkowski 6
7. Trubiłło 6

Błyskawiczny

1. Borkowski Henryk 15.5 pkt z 17
2. Katarzyński Jan 13,5
3. Brożyński Lucjan 12

Kraków

Borkowski Henryk wyznaczony na mecz z Bułgarią.

Gdańsk

Półfinał drużynowych mistrzostw Polski.

ZZK Olsztyn - 2-gie miejsce - bez awansu.
Oto wyniki ZZK Olsztyn:
Przegrane: TPPR Gdańsk 2:4
YMCA Szczecin 2:4
YMCA Gdańsk 1,5:4,5
Inowrocławski Klub Szachistów 1:5
Skład drużyny: Borkowski H., Brożyński L,. Bieńkowski J., Suess, Leokajtis Stanisław, Anioł R., Świetlikowski R.

Sopot

Mistrzostwo Polski juniorów:
Leokajtis Janusz (syn Państwa Leokajtis) - 0,5 z 12 pkt.

ZZK Olsztyn - turniej rezerw.

1. Bieńkowski Józef 12,5 pkt z 13
2. Szybiński Jan 9,5
3. Wodziński Andrzej 9,5
4. Anioł Ryszard 9,5
5. Sempioł Wincenty 9

Towarzyskie mecze:

Elbląg

Elbląg-Olsztyn 3:2
Wygrali: Leokajtis Jadwiga, Świetlikowski Ryszard.
Przegrali: Brożyński Lucjan, Leokajtis Stanisław, Sempioł Wincenty.

Olsztyn

ZZK Olsztyn-Białystok 9:5

Olsztyn

Olsztyn-Elbląg 6:0 !
Wygrali: Borkowski,H., Brożyński L., Bieńkowski J., Wodziński A., Leokajtis St., Tadrowski F.

Pasłęk

Pasłęk-ZZK Olsztyn 2:10 (mecz i rewanż)
Oto bardzo ciekawy zapis notatnika Katarzyńskiego:
Borkowski - dyr. Liceum 2:0
Brożyński - kpt Wojska Polskiego 2:0
Katarzyński - dr szpitala 2:0
Świetlikowski -prof. Liceum 1:1
Leokajtis St. - sędzia grodzki 2:0
Sempioł - dr Wojska Polskiego 1:1

Korespondencyjne

Borkowski Henryk wygrywa turniej korespondencyjny miesięcznika "Szachy" - elim. 1 grupy, uzyskując wynik 7,5 z 10 i awans do finału.


Autor: Ryszard Sternik

Z warmińsko-mazurskiego portalu regionalnego

góra nastepny rok